Safe burial

De ebola uitbraak in de 3 getroffen landen, en met name de internationale reactie hierop, is uitgegroeid tot een zeer grote en complexe samenwerking  “to fight Ebola”. De sociale, culturele, en mentale impact van een ziekte kan groot zijn, maar de impact van ebola is immens. Zoals een Sierra Leonse arts bondig stelde; “Ebola forces us to be not Africans”. Het heeft invloed (en invloed gehad) op alles en iedereen. 

Wij als lab spelen een klein (maar uiteraard oh zo belangrijke ;) ) rol in de ebola response. Zo zijn de werkzaamheden van alle partijen die samenwerken per district verdeeld onder verschillende takken;  1. surveillance (regio in de gaten houden en zoeken naar zieken, doden en geruchten), 2. case management ( lab/ ebola treatment centre/ziekenhuis), 3. dead body management ( veilig begraven van mogelijke ebola gevallen), 4. social mobilisation (voorlichting over ebola), 5. psychosocial support (voor families/huizen/dorpen onder quarantaine en natuurlijk voor de ebola gevallen zelf) 6. quarantaine support (controle en support aan personen onder quarantaine).

De ziekte vereist dus een veel bredere aanpak dan een aantal dokters in beschermende pakken. De sociale en culturele aspecten van de ebola uitbraak heb ik vandaag van dichtbij mogen meemaken. Ik mee geweest met het “dead body management team”. Een vrouw van rond de 30 jaar was overleden nabij de grotere stad Koidu waar ons lab staat. Ondanks dat het niet aannemelijk is dat zij overleden is aan ebola, wordt iedereen die overlijdt veilig begraven. Dit is best een happening:

Bij aankomst kleden 4 mannen zich om in complete  PPE uitrusting (de beschermende pakken, zie eerdere blogs….) terwijl  1 contact houdt met de familie (kleine 100 man stond er omheen). Met een tank op de rug gevuld met chloor sprayen ze de deur  en gaan dan naar binnen. Na wat extra sprayen  nemen ze vervolgens een speeksel monster  van de overleden vrouw zodat wij daar als lab later een ebola test op kunnen doen. Ik was meegegaan om te kijken hoe ze de sample afname uitvoeren zodat we een beter beeld krijgen van de kwaliteit van het afnemen en dus de samples zelf. Nu moet ik eerlijk bekennen dat ik enigszins moeite had met het goed op letten op de afname, gezien er toch een dode vrouw op de grond ligt. Na een korte auto rit en een flinke wandeling (zie foto met voorop de mannen in PPE uitrusting) werd het lichaam op een door de familie aangewezen plek begraven waarbij de mannen eindelijk uit hun pakken konden, de nodige veiligheidshandelingen in acht genomen uiteraard.

Ondanks dat de vrouw overleden is, is haar ebola test resultaat van cruciaal belang. Het lichaam is namelijk na overlijden zeer positief en heeft tot veel  nieuwe infecties geleidt. De familieleden zullen voor 21 dagen onder quarantaine geplaatst worden (dus mogen hun huis niet uit), zullen matrassen en enkele andere items vernietigd worden en de rest flink gesprayd worden,  social support zal langs komen en met name richten op de omgeving (stigmatisering is een groot probleem), en zal er alles aangedaan worden om er achter te komen hoe ze ebola heeft gekregen. Gelukkig werken wij heel netjes in het lab, dus een fout positieve uitslag is bijna niet mogelijk!

Nou dat was dan uiteindelijk toch nog een berichtje van mij. Mijn excuses dat het niet een gezellig mooi weer berichtje  is geworden, maar ja we zijn ten slotte ook niet op vakantie.  Terwijl ons “dagelijkse lab leventje” bestaat uit gezelligheid, fruithapjes en  werken, vergeten we niet waar ons labje staat en doen we ons best om zo zorgvuldig en goed mogelijk onze kleine taak uit te voeren.